Nie musisz lecieć na koniec świata, aby doświadczyć autentycznej i kompleksowej starohinduskiej sztuki leczenia – ajurwedy. W niezwykłym Ośrodku Svata Katerina w Czechach znajdziesz profesjonalnych lekarzy ajurwedyjskich oraz najwyższej jakości masażystów z Kerali. W Pawilonie ajurwedyjskim, który otrzymał certyfikat „Budowa roku 2019” doświadczysz uzdrawiających zabiegów oraz zregenerujesz ciało i umysł w wyjątkowym Wellness & SPA z basenem, jaccuzzi i saunami w pięknym i naturalnym środowisku. W Svatá Katerina znajdziesz przestrzeń do praktykowania jogi, pilatesu i innych form aktywności fizycznej. Na entuzjastów sportu czekają rowery, korty tenisowe, jazda konna oraz zajęcia nordic walking. To miejsce, w którym poznasz tajemnice medycyny holistycznej.
Ajurweda jest sztuką leczenia, ale przede wszystkim sztuką zachowania pierwotnej równowagi organizmu, czyli zdrowia. Przez zdrowie rozumie się możność cieszenia się pełnym i dojrzałym życiem, w ścisłym związku z tym, co się kocha, czyli ziemią i wszystkimi jej cudownościami. Bycie zdrowym to nasz naturalny stan. To coś więcej niż tylko brak choroby lub ułomności. Zdrowie to pełny fizyczny, psychiczny i społeczny dobrobyt. To także poczucie radości, spełnienia oraz świadomości pozostawania w harmonii z otaczającym światem.
Ajurweda narodziła się ponad 5 tysięcy lat temu w rejonie Kerala na południowo-wschodnim wybrzeżu Półwyspu Indyjskiego. Do dziś jest powszechnie praktykowana w Indiach i na Sri Lance. Klasyczna księga medycyny ajurwedyjskiej, “Charaka samhita”, napisana ponad 2 tysiące lat przed wynalezieniem mikroskopu, informuje, że ciało składa się z komórek i wymienia 20 typów mikroorganizmów, które wywołują choroby. Podstawowym założeniem sztuki ajurwedy jest to, że cały wszechświat, a w nim również człowiek jest energią. Stworzeni jesteśmy z cząsteczek energii, a właściwie ze swoistej mieszanki jej trzech podstawowych rodzajów: pitha, vatha i kapha. Nie ma dwóch identycznych układów energii, tak jak nie ma dwóch takich samych ludzi. Można jedynie mówić o pewnych typach. W zależności od tego, który rodzaj energii przeważa, będzie to typ vatha, pitha lub kapha. Zdrowie to nic innego jak właściwa nam, niepowtarzalna równowaga tych trzech rodzajów. Każdy ma własny, indywidualny model energetyczny. Praktycy ajurwedy nazywają to konstytucją. Im jest silniejsza i stabilniejsza, tym jesteśmy odporniejsi na choroby. Od niej też zależy nasz temperament, potrzeby, zdolności oraz siła fizyczna i psychiczna, a także podatność na określone zachorowania.
Metody ajurwedy można stosować z powodzeniem w leczeniu każdej choroby: psychicznej czy fizycznej. Doskonałe efekty przynosi zwłaszcza tam, gdzie przyczyną dolegliwości są zaburzenia trawienia oraz przemiany materii. Ajurwedyjscy lekarze podkreślają, że równowaga w ajurwedzie dotyczy wszystkich aspektów życia: ciała, ducha i umysłu. Nie jest bowiem możliwe prawdziwe zdrowie ciała, jeśli choruje umysł i podobnie nie jest możliwy spokój umysłu, gdy niedomaga ciało. Współczesna zachodnia medycyna odkrywa, jak duży wpływ na zdrowie i życie ludzi ma ich stan psychiczny, nastawienie do otoczenia oraz nasze myśli. Mędrcy ajurwedy wiedzieli już o tym tysiące lat temu. Twierdzili, że kondycja umysłu i kondycja ciała są ściśle ze sobą powiązane. Z jednej strony umysł jest odpowiedzialny za zaburzenia naturalnej równowagi i to dzięki niemu, jego aspiracjom fundujemy sobie choroby (np. żyjąc wbrew sobie i naturze czy w ciągłym stresie). Jednak z drugiej strony to od umysłu i świadomości zależy powodzenie w leczeniu, czyli przywracaniu równowagi ciała.
Ajurwedyjski Ośrodek Svata Katerina w Czechach
Odpowiedzią na autentyczną ajurwedyjskią terapię holistyczną jest Ośrodek Svata Katerina w Czechach. Położony jest 140 km na południowy – zachód od Pragi, w niezwykle malowniczym i spokojnym regionie, wyłącznie w otoczeniu natury. To wymarzone miejsce dla każdego, kto ma dość codziennej rutyny życia, zgiełku czy współpracowników w pracy. W tym miejscu odnajdziesz siebie, naładujesz swoje baterie, zrelaksujesz się i zapomniesz o codziennych kłopotach.
Pobyt w Ośrodku zaczyna się od niezwykle wnikliwego badania, podczas którego lekarz musi dobrze poznać swojego pacjenta. Leczenie zawsze jest indywidualne, ponieważ terapia ajurwedyjska nie proponuje jednej recepty dla wszystkich. To, co jest dobre dla jednego, wcale nie musi służyć komuś innemu, a nawet może mu szkodzić.
Ajurwedyjski lekarz przeprowadza szczegółowy wywiad z pacjentem i pyta nie tylko o dolegliwości, ale także o tryb życia, zawód, przyzwyczajenia i zamiłowania. Musi wiedzieć, jak się chory odżywia i co go martwi. W ten sposób odkrywa przyczyny zaburzeń wewnętrznej równowagi, czyli ustala przyczynę powstania choroby. Stara się także poznać nastawienie pacjenta do własnego organizmu i świata. Bardzo dokładnie obserwuje jego zachowanie i sposób bycia. Pytania dotyczą także dzieciństwa pacjenta i jego rodziny, co pomaga możliwie precyzyjnie określić stan pierwotnej energetycznej równowagi i przyczynę jej zachwiania. W czasie wywiadu lekarz bada również kolor skóry i język pacjenta, jego oczy, wargi, paznokcie. Według ajurwedy o wewnętrznej kondycji naszego organizmu świadczy wiele specyficznych zewnętrznych oznak. Informacje można odczytać przede wszystkim z pulsu (praktycy są w stanie rozróżnić ponad 20 jego różnych rodzajów), skóry i oczu. Także palce ręki mówią o kondycji poszczególnych organów. Kciuk świadczy o stanie mózgu, palec wskazujący o zdrowiu płuc, środkowy o stanie jelit, serdeczny informuje o nerkach, a mały o kondycji serca. Lekarz ajurwedyjski jest przewodnikiem w drodze do zdrowia. Pomaga pacjentowi zrozumieć siebie, jak również swój organizm, czyli psychikę i ciało oraz konstytucję energetyczną. Jednakże trud leczenia każdy z nas musi podjąć sam.
Ajurweda: oczyszczanie i masaże
Pierwszym i podstawowym etapem właściwego leczenia jest usunięcie z organizmu wszelkich toksyn, które gromadzą się nie tylko na skutek złego odżywiania, ale również z powodu negatywnych emocji. Na przykład nieumiejętność wyrażania uczuć i ich tłumienie sprzyja upodobaniu do jedzenia. Trucizny odkładają się zawsze, gdy gubimy energetyczną równowagę. Jeśli nie pozbędziemy się najpierw toksyn z organizmu, żadna terapia nie będzie skuteczna. W usuwaniu toksyn pomaga masaż skóry Abhyanga ze starannie dobranymi olejkami ziołowymi, który jest wykonywany w Ośrodku Svata Katerina przez profesjonalnych hinduskich masażystów przeszkolonych w Ośrodku ajurwedyjskim w Kerali. Owa mieszanina leczy także konkretne schorzenia, takie jak bezsenność, artretyzm czy problemy krążeniowe.
Dobrze dobrane ajurwedyjskie oleje to podstawa oczyszczania, ponieważ są doskonale wchłaniane przez komórki ciała. Stosuje się też kąpiele parowe, podczas których organizm silnie się poci i w ten sposób pozbywa się trucizn. Czasem potrzeba poważniejszych zabiegów detoksykacyjnych, takich jak lewatywy olejowe lub ziołowe, inhalacje albo przyjmowanie środków przeczyszczających.
Kolejnym, niezwykle relaksacyjnym i efektywnym masażem jest Udvartana. Polega na nacieraniu ciała mieszanką indywidualnie dobranych
i sproszkowanych ziół. Jednocześnie wykorzystuje się kombinację technik masażu, które są stosunkowo dynamiczne, a celem ich jest wywołanie efektu leczniczego i odprężającego. Masaż stymuluje również układ nerwowy i pozwala na głębokie rozluźnienie się. Zioła natomiast stanowią element aromaterapii, która jest bardzo ceniona w medycynie naturalnej.
Jednym z najważniejszych masaży ajurwedyjskich jest Shirodhara. Jest rytuałem, który wprowadza pacjenta w stan głębokiego relaksu i ukojenia. Polega na masowaniu obszaru pomiędzy brwiami i czoła za pomocą strumienia ciepłego oleju. Zapewnia relaks i niesamowite odprężenie a stymulacja obszaru „trzeciego oka” (pomiędzy brwiami) pobudza ośrodki położone w mózgu. Masaż ten uwalnia także subtelne energie w kanałach biegnących wzdłuż kręgosłupa, powodując uspokojenie i wyciszenie umysłu. Shirodhara jest postrzegany jako boska technika odmładzająca cały organizm. Jest to terapia znana w procesie Panchakarma jako shodhana, mająca za cel eliminację źródła choroby.
Wszystkie wymienione masaże odbywają się w Pawilonie ajurwedyjskim. Znajduje się w nim również Wellness & SPA z basenem, jacuzzi i saunami: suchą i parową. Widoki z Pawilonu na góry i zieleń są najlepszym miejscem do relaksu po niezwykle relaksujących i wyciszających masażach.
Warto pamiętać, aby po masażach odpocząć w ciszy na leżakach i wypić 1-2 szklanki ciepłej wody w celu usprawnienia pracy jelit i usunięcia toksyn z organizmu.
Pakiety ajurwedyjskie
Ośrodek Svata Katerina jako część Kairali Ayurveda Group oferuje swoim gościom oryginalne programy ajurwedyjskie z konsultacjami lekarskimi, pełnym wyżywieniem ajurwedyjskim oraz prowadzone przez indyjskich ekspertów. Można wybrać jeden z nich: ajurwedyjska Panchakarma (pakiet 8, 15 czy 22 dni), Ajurwedyjskie odmładzanie (pakiet 4,6 czy 8 dni) lub piękno (pakiet 8 czy 15 dni). Polecam również Pakiet Ajurweda dla kobiet, który pomaga kobietom rozwiązywać ich problemy (pakiet 4,6 czy 8 dni). Dla osób, które mają problemy z bólem pleców Ośrodek proponuje pakiet Ajurweda na ból pleców (pakiet 8 czy 15 dni) lub utrata masy ciała (pakiet 8, 11 czy 15 dni). Na krótki ale intensywny pobyt Svata Katerina proponuje Ajurwedyjski weekend (pakiet 3 dni) z lekcją gotowania według zasady sześciu smaków czy detox z jogą.
Ajurweda: dieta vege
Ajurweda zwraca również dużą uwagę na to, co jemy. Pożywienie traktuje jako jeden z głównych środków zapobiegania chorobom. Służy ono zachowaniu dobrej kondycji psychofizycznej, ale też leczy różne dolegliwości. Uddalaka Aruni, starożytny mędrzec, powiedział: „Pożywienie, które zjadamy, jest dzielone na trzy części. Część poślednia staje się odchodami. Część środkowa staje się ciałem. Część subtelna staje się umysłem”. Dieta zgodna z ajurwedą bazuje na świeżych składnikach i możliwie jak najmniej przetworzonych posiłkach.
Im krótszą drogę przejdzie pożywienie od miejsca zbioru na nasz talerz i im szybciej zostanie zjedzone po przygotowaniu, tym korzystniej dla naszego organizmu. Dlatego medycyna indyjska zaleca produkty lokalne, sezonowe i organiczne (uprawiane bez dodatku pestycydów).
Mowa tu przede wszystkim o owocach i warzywach, które najlepiej spożywać na surowo, gotowane na parze, w postaci soków lub ewentualnie jako domowe przetwory. Poza tym naszemu zdrowiu służą rośliny strączkowe, pełne ziarna zbóż, sałaty, herbaty ziołowe, orzechy, nasiona, miód oraz niewielkie ilości mleka, najlepiej roślinnego. Ajurweda określa takie pożywienie mianem sattwicznego. Oznacza to, że wspiera ono utrzymanie zdrowia fizycznego, mentalnego i duchowego.
Kuchnia ajurwedyjska bywa nazywana kuchnią sześciu smaków. Te sześć smaków to słodki, kwaśny, słony, ostry, gorzki i cierpki. Ajurweda uczy, że zrównoważony posiłek, po którym czujemy się usatysfakcjonowani to posiłek zawierający wszystkie wymienione smaki.
Poniżej proponuję przepis Szefa Kuchni z Ośrodka Svata Katerina na zrównoważony posiłek zawierający wszystkie smaki diety ajurwedyjskiej.
Masoor Dhal z czerwonej soczewicy:
Ten przepis jest odpowiedni na początek sezonu wiosennego, kiedy jest jeszcze dość zimno. Można go stosować również późną wiosną. Wystarczy dodać zioła i przyprawy delikatnie chłodzące, takie jak kolendra, mięta czy koper włoski.
Składniki:
1 szklanka czerwonej soczewicy
2 szklanki wody
1/4 łyżeczki kolendry w proszku
1/4 łyżeczki mielonego kminku
1/4 łyżeczki kurkumy
1/4 łyżeczki soli (najlepiej himalajskiej)
1/2 szklanki sezonowych warzyw (sprawdź wiosenną listę zakupów, aby znaleźć inspirację)
1 szczypta czarnego pieprzu
Kolendra i limonka do dekoracji
Wskazówki:
Czerwoną soczewicę płuczemy i odsączamy. Następnie w rondelku lub głębszej patelni należy wymieszać wodę z soczewicą i zagotować. Zdejmij z ognia, dodaj warzywa, wszystkie przyprawy oprócz soli. Przykryć i gotować na małym ogniu przez 10 minut. Czerwona soczewica gotuje się bardzo szybko, więc polecam sprawdzić, czy nie jest rozgotowana. To zależy od twojego gustu. Podawać z ryżem, naleśnikami, gotowanymi warzywami lub późną wiosną z sałatką ze świeżych warzyw.
Ajurweda: joga i medytacja
Ajurweda sama w sobie jest formą jogi. Można ją nazwać jogą uzdrawiania. Wykorzystuje ona elementy wszystkich rodzajów jogi, zależnie od poziomu, temperamentu, doszy danej osoby, aby pomóc w leczeniu, prowadzeniu odpowiedniego stylu życia oraz rozwoju duchowym. Tak więc prawdziwy praktyk ajurwedy musi być również joginem, który ma zestrojone ciało fizyczne, z umysłem i emocjami.
Adept ajurwedy powinien mieć dobrą znajomość hatha jogi i rozumieć kwestie związane z asanami, oddechem i świadomością. Osoby zgłębiające ajurwedę powinny także studiować Jogasutry, poznawać swój organizm oraz umieć wykorzystać tą wiedzę.
Ajurweda stosuje także mantry, które często intonuje się podczas stosowania terapii ajurwedyjskich, co bardzo pomaga w uwalnianiu negatywnych emocji z ciała. Zaleca się również dźniana jogę, czyli jogę wiedzy do leczenia umysłu. Ta forma wymaga również medytowania. Ajurweda to samouzdrawianie, które możliwe jest jedynie poprzez poznawanie siebie. Osoby studiujące ajurwedę powinny stosować ją jako narzędzie do badania siebie, nawet jeśli wymaga to bolesnego przyglądania się własnym błędom i ograniczeniom.
Zasadniczo jednak ajurweda jest wykorzystywana do uzdrawiania oraz oczyszczania ciała i umysłu, podczas gdy celem jogi jest doprowadzenie do samoświadomości, które zależy od oczyszczenia ciała i umysłu. W tym znaczeniu podstawą jogi powinna być ajurweda, a owocem ajurwedy powinna być joga i medytacja.
Reasumując, Ajurweda uświadamia nam jak żyć, by wykorzystać naszą wewnętrzną moc i rozwinąć w sobie w pełni człowieczą (materialną)
i duchową (energetyczną) potencję. Filozofia ajurwedyjska kładzie wagę na nasz duchowy rozwój i podnoszenie świadomości. Integruje różne nauki w imię pomocy człowiekowi w realizacji jego najwyższego potencjału czyli spełnienia jego duszy.
Tego wszystkiego doświadczyłam przebywając na ajurwedyjskim programie odmładzającym w Ośrodku Svata Katerina, z dietą wegetariańską bez glutenu i laktozy, dwoma masażami dziennie, jogą i codzienną medytacją. Rezultatem pobytu tam i wewnętrznej praktyki zgodnie z filozofią ajurwedyjską jest moje doskonałe samopoczucie, radość życia i chęć realizacji dalszych moich marzeń. Gorąco polecam!
Więcej informacji o programach i pakietach ajurwedyjskich w Ośrodku Svata Katerina znajdziesz na stronie: www.katerinaresort.cz
Tekst: Anna Molęda – Kompolt
Zdjęcia: Ośrodek Svata Katerina
