Tysiącletni Gdańsk jest jednym z najpiękniejszych miast północnej Europy. Wyróżnia się nie tylko licznymi bardzo cennymi zabytkami, ale również burzliwą historią. Pierwsza wzmianka o mieście pochodzi z 997 roku. Przez ponad 300 lat był stolicą słowiańskiego księstwa pomorskiego, a w 1308 roku został zajęty przez Zakon Krzyżacki. Dzisiejszy Gdańsk jest miastem znanym z tradycji handlowych i otwartości na świat. Jest atrakcyjnie położony pomiędzy brzegiem morskim a porośniętymi lasem wzgórzami. Łączy w sobie nie tylko niepowtarzalny klimat Starego Miasta, ale także dynamizm nowoczesności.
Stare Miasto – serce Gdańska
Zwiedzanie Gdańska warto rozpocząć od spaceru po Starówce. Zabytkowe kamienice, wąskie uliczki, wspaniałe zabytki i malownicze place tworzą niepowtarzalny klimat miasta. Rynek Główny z dominującym Ratuszem oraz Wieżą Ratuszową to niezaprzeczalne punkty obowiązkowe na mapie turystycznej. Podczas spaceru warto zatrzymać się przy Fontannie Neptuna, symbolu miasta, który góruje na Długim Targu, czyli centralnej arterii Starówki. Ulicę i targ otaczają wysokie kamienice przed laty zamieszkiwane przez zamożnych kupców i urzędników. Ich bogato zdobione fasady przyciągają uwagę herbami, rzeźbami i figurami. Niewątpliwie najpiękniejszą ulicą Gdańska jest ulica Mariacka. Prowadzi od Bazyliki Mariackiej do Długiego Pobrzeża, a zamyka ją średniowieczna Brama Mariacka. Odbudowana z ruin po zniszczeniach wojennych, jest wspaniałym przykładem dawnej zabudowy gdańskiej z przedprożami i wąskimi, bogato dekorowanymi fasadami kamienic należących niegdyś do zamożnych złotników. Malownicza sceneria ulicy od wieków inspirowała lokalnych pisarzy i artystów, a dzisiaj jest jedną z najczęściej odwiedzanych przez turystów.
W samym sercu Starego Miasta znajduje się Bazylika Mariacka. Jest jedną z największych ceglanych świątyń na świecie i niezwykłym przykładem gotyckiej architektury. Budowa, rozpoczęta w 1343 roku, trwała prawie 160 lat. Jej imponująca fasada i słynny zegar astronomiczny przyciągają miłośników sztuki i architektury, natomiast wnętrze Bazyliki zachwyca monumentalnością i bogactwem detali. Wielkie gotyckie łuki, kunsztowne witraże i malowidła sprawiają, że każdy krok w świątyni to podróż przez historię i sztukę. Wnętrze Bazyliki mieści również wiele cennych dzieł sztuki, w tym ołtarze, rzeźby i obrazy, które są prawdziwymi skarbami kultury. Przez wieki Bazylika była centrum życia religijnego i społecznego miasta, a dzisiaj nadal zachwyca turystów z całego świata swoim pięknem i znaczeniem historycznym. Doskonałym miejscem do podziwiania panoramy miasta z wysokości jest Wieża Kościelna, zwana Wieżą Mariacką. Ma wysokość około 80 metrów i stanowi jedną z najwyższych wież kościelnych w Europie.
Jednym z ciekawszych zabytków miasta jest również gdański Żuraw. Budowla ta spełniała dwie funkcje – bramy miejskiej i dźwigu portowego. Brama z dźwigiem istniała na tym miejscu już w XIV wieku, ale dopiero w latach 1442-1444 nadano jej kształty, które zachowała do dzisiaj. Miedzy dwie baszty wbudowana została drewniana konstrukcja dźwigu z mechanizmem wyciągowym napędzanym siłą ludzkich mięśni. Brama Żuraw wychodzi na biegnącą wzdłuż Motławy ulicę Długie Pobrzeże, zwaną niegdyś Długim Mostem. Przez wieki była to drewniana kładka pełniąca funkcję nabrzeża portowego, przy którym cumowały statki z całego świata. Dzisiaj przybijają tu jedynie niewielkie jachty i statki białej floty, którymi można wybrać się na malowniczą wycieczkę po Porcie Gdańskim.
Powrót do przeszłości
Kolejnym miejscem wartym odwiedzenia jest Europejskie Centrum Solidarności. Znajduje się w historycznym budynku bramowym Stoczni Gdańskiej, który był miejscem kluczowym dla wydarzeń sprzed lat. To właśnie tutaj, w 1980 roku, doszło do podpisania słynnych Porozumień Sierpniowych między komunistycznymi władzami a przywódcami ruchu Solidarności, a tym samym otworzyło drogę do uzyskania przez Polskę wolności. Muzeum oferuje swoim odwiedzającym bogatą kolekcję eksponatów, dokumentów i zdjęć związanych z historią ruchu Solidarności oraz wydarzeniami, które miały miejsce w czasie walki o wolność. Wystawy prezentują zarówno głosy bohaterów tego okresu, jak i codzienne życie ludzi związanych z ruchem solidarnościowym. Bogata kolekcja eksponatów, multimedialne prezentacje i emocjonujące opowieści sprawiają, że to miejsce jest niezwykle poruszające i inspirujące. Muzeum nie tylko dokumentuje historię ruchu Solidarności, ale także stara się angażować swoich odwiedzających w interaktywne i edukacyjne doświadczenia. Organizowane są tu różnorodne warsztaty, wykłady, spotkania autorskie i pokazy filmowe, które pozwalają głębiej zrozumieć i docenić dziedzictwo walki o wolność.
Dla miłośników historii i pasjonatów wojskowości w Gdańsku znajduje się Muzeum II Wojny Światowej. Zostało otwarte w 2017 roku i od tego czasu stało się jedną z najważniejszych atrakcji turystycznych miasta. W tym miejscu historia spotyka się z nowoczesną technologią, tworząc interaktywną i angażującą ekspozycję. Od momentu wejścia do muzeum, odwiedzający są wciągnięci w świat wojennych wydarzeń za pomocą multimedialnych prezentacji, filmów, eksponatów oraz rekonstrukcji historycznych. Dzięki specjalnym goglom VR, można przenieść się do czasów wojny i zobaczyć, jak wyglądało życie w okupowanym mieście, jak również uczestniczyć w bitwach czy też przeżyć codzienne dramaty ludzi żyjących w tamtych czasach. To jedno z najważniejszych muzeów poświęconych historii II wojny światowej, które prezentuje bogatą kolekcję dokumentów i artefaktów związanych z tragicznymi wydarzeniami tamtych lat. Ekspozycja w sposób przystępny i poruszający przedstawia losy ludzi dotkniętych wojną oraz kontekst historyczny tamtych czasów.
Dla tych, którzy chcą zgłębić historię II wojny światowej, polecam również wycieczkę na Westerplatte. Znajduje się na wschodnim wybrzeżu Zatoki Gdańskiej, około 10 kilometrów na północny wschód od Starego Miasta. Półwysep ten oddziela główną część Portu Gdańskiego od otwartego morza, co czyniło go strategicznym miejscem obrony dla miasta. To właśnie tam, 1 września 1939 roku, rozpoczęła się II wojna światowa. Dziś śladem po walkach i bohaterskiej obronie polskich żołnierzy są ruiny koszar i betonowych bunkrów oraz ogromny pomnik Obrońców Wybrzeża odsłonięty w 1966 roku. Znajduje się tu również Muzeum Westerplatte, w którym można zobaczyć oryginalne umocnienia obronne, fortyfikacje, a także eksponaty związane z historią tego miejsca, takie jak broń, mundury czy zdjęcia dokumentujące wydarzenia z tamtych dni. Każdego roku, szczególnie w rocznice wybuchu II wojny światowej, na Westerplatte odbywają się uroczystości i ceremonie upamiętniające poległych.
Oliwa – oaza spokoju
Jednym z najbardziej zachwycających zakątków Gdańska, który polecam odwiedzić, jest dzielnica Oliwa z malowniczym Parkiem Oliwskim oraz imponującą Katedrą. Park ten, jeden z najstarszych w Polsce, zaprasza do spacerów po malowniczych alejkach, otoczonych wiekowymi drzewami i kwitnącymi kwiatami. Jest oazą zieleni i spokoju, która stanowi idealne miejsce na wypoczynek i relaks pośród natury. Jego historia sięga XVIII wieku, kiedy to został założony przez Opatów Oliwskich. Podczas spaceru przez park można podziwiać liczne zabytkowe budowle, takie jak pałacyk opacki czy romantyczną oranżerię. Park Oliwski to doskonałe miejsce na rodzinne wycieczki, romantyczne spacery czy po prostu relaksujący odpoczynek na łonie natury pośród stawów i fontann. Drugim miejscem, które warto odwiedzić w Oliwie, jest imponująca Katedra. Jest prawdziwą perłą architektury sakralnej a wizyta w niej to podróż w głąb historii, jak również spotkanie z duchowym bogactwem i pięknem architektury. Jednym z najcenniejszych skarbów katedry są jej słynne organy, które powstały w XVII wieku i są jednymi z największych w Europie. Te monumentalne instrumenty muzyczne nie tylko stanowią niezwykłe dzieło sztuki organmistrzowskiej, ale także doskonale współgrają z akustyką wnętrza katedry, nadając koncertom wyjątkową atmosferę i głębię dźwięku. Program koncertów w Katedrze Oliwskiej jest bardzo zróżnicowany i obejmuje różnorodne gatunki muzyczne, od muzyki sakralnej i barokowej, po utwory klasyczne, romantyczne, a nawet współczesne kompozycje. Często odbywają się także koncerty organowe, podczas których można podziwiać niezwykłe umiejętności organistów oraz brzmienie monumentalnych instrumentów.
Wieczorny spacer wzdłuż nabrzeża Motławy to doskonały sposób na zakończenie zwiedzania tego niezwykłego miasta. Znajduje się tu wiele uroczych restauracji, kawiarni i pubów, gdzie można odpocząć i delektować się widokiem na malownicze panoramy. Jest to miejsce, gdzie warto zanurzyć się w historii, kulturze i sztuce, jednocześnie ciesząc się nowoczesnymi atrakcjami i rozrywką. Gdańsk przyciąga swoim urokiem i niezapomnianymi doświadczeniami, które pozostaną w pamięci na zawsze.
Tekst: Anna Molęda-Kompolt
Zdjęcia: Pixabay
